Ngày 15/4/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Công văn số 1581/BGDĐT-GDPT gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc bảo đảm duy trì và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ sở giáo dục công lập tại các đơn vị hành chính khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp: cấp tỉnh và cấp cơ sở (xã, phường). Việc bỏ qua cấp quận/huyện trong công tác quản lý trường học sẽ đặt ra nhiều thay đổi lớn về quản trị, điều hành các cơ sở giáo dục từ mầm non đến trung học cơ sở.

Trên quan điểm đổi mới, nhiều nhà giáo đã bày tỏ sự đồng thuận cao. Việc loại bỏ khâu trung gian giữa cấp huyện được xem là cách làm hợp lý, giúp quy trình quản lý nhanh gọn hơn, giảm bớt tình trạng chồ đợi, chồ phê duyệt và đạc biệt là tối ưu hóa nguồn lực tài chính trong ngành giáo dục.

Một trong những thay đổi dễ thấy và được kỳ vọng nhất là việc loại bỏ các kỳ thi, hội thi, phong trào mang tính hình thức ở cấp huyện.

Thứ nhất, kỳ thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện:

Theo Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT, chu kỳ thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện là 2 năm/lần. Tuy nhiên, do có hai hình thức thi: giáo viên dạy các bô môn văn hóa và giáo viên chủ nhiệm giỏi, nên thực tế năm nào các trường cũng phải tổ chức thi cấp trường, dự thi cấp huyện.

Nay, khi bỏ cấp huyện, giáo viên chỉ còn thi giáo viên giỏi cấp trường và cấp tỉnh, tần suất giảm một nữa. Điều này giúc giáo viên bớt áp lực, có nhiều thời gian tập trung cho dạy học thực chất.

Thứ hai, thi sáng kiến kinh nghiệm, thi đồ dùng dạy học:

Hàng năm, giáo viên được yêu cầu đăng ký sáng kiến kinh nghiệm để xét thi đua. Tuy nhiên, nhiều “sáng kiến” chỉ mang tính hình thức, sao chép, chứ không được triển khai ứng dụng thực tế.

Bỏ cấp huyện sẽ góp phần loại bỏ những hình thức thi đua để đạt danh hiệu mà thiếu tính thực chất, hướng đến việc ghi nhận nỗ lực thật, kực thực thật trong giáo dục.

Thứ ba, kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện:

Bỏ cấp huyện cũng đồng nghĩa với việc dừng tổ chức kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện ở nhiều nơi. Điều này góp phần giảm áp lực cho cả thầy và trò, tiết kiệm kinh phí ôn luyện, tổ chức. Các em học sinh có năng khiếu thật sự vẫn có sân chơi là cấp tỉnh, được đầu tư đúng mức và hiệu quả.

Thứ tư, thi khoa học kỹ thuật, sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng cấp huyện:

Thay vì phải lựa chọn ở cấp huyện, tới đây các trường có thể trực tiếp gửi sản phẩm dự thi cấp tỉnh. Các sản phẩm sẽ chọn lọc hơn, mang chất tự nguyện, đầu tư chỉnh chu hơn thay vì chạy theo chỉ tiêu.

Giảm gánh nặng tài chính cho ngành giáo dục:

Chi phí cho mỗi hội thi, phong trào cấp huyện bao gồm: tiền khen thưởng, bồi dưỡng giám khảo, ban tổ chức, cơ sở vật chất, chi hỗ trợ cho giáo viên, học sinh...

Chỉ riêng một huyện với hơn 100 giáo viên dự thi giáo viên giỏi, kinh phí đã tốn hơn 200 triệu đồng. Trên phạm vi toàn quốc, nếu bỏ các kỳ thi cấp huyện, mỗi năm có thể tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng cho ngân sách nhà nước.

Chính vì vậy, việc bỏ cấp huyện trong hệ thống chính quyền địa phương được xem là bước tiến lớn về cê trọng tâm, giảm hình thức, tăng chất lượng. Việc trực tiếp chỉ đạo chuyên môn từ cấp tỉnh đến xã/phường, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của từng nhà trường, hứa hẹn sẽ mang lại nhiều chuyến biến tích cực cho giáo dục Việt Nam.